انواع عینک و کاربردهای هر کدام

عینک رایج ترین وسیله برای اصلاح عیوب انکساری چشم (ضعیفی چشم) می باشد. از آنجایی که اختلالات بینایی در چشم انواع مختلف دارد برای اصلاح این اختلالات نیز عینک های مختلفی طراحی می شود. با توجه به نوع مشکل هر بیمار، عینک مناسب برای آن بیمار طراحی می شود و با استفاده از این عینک مشکل و اختلال چشم بیمار رفع می شود. در این مقاله سعی کردیم انواع مختلف عینک ها را به اختصار معرفی کنیم.

۱- عینک تک دید (single vision):
این نوع عینک رایج ترین نوع عینک های طبی هست که برای اصلاح انواع ضعیفی چشم مورد استفاده قرار می گیرد. این عینک فقط برای اصلاح دید دور یا دید نزدیک به کار می رود و به اصلاح عدسی تک کانونه در آن به کار می رود. این عینک برای اصلاح انواع ضعیفی چشم از جمله دوربینی، نزدیک بینی و آستیگماتیزم قابل تجویز می باشد.

۲- عینک دو کانونه (Bifocal):
این عینک ها برای اصلاح تاری دید دور و نزدیک به طور همزمان استفاده می شود. قسمت دور و نزدیک عینک در ظاهر آن مشخص است. در عدسی این عینک ها دو بخش مشخص و مجزا برای دیدن فاصله دور و فاصله نزدیک تعبیه می شود. قسمت دید دور این عینک در بالای عدسی عینک هست و محل دید نزدیک‌ در قسمت پایین عدسی عینک طراحی می شود. این عینک ها فقط فاصله دور و فاصله نزدیک را واضح می کنند فاصله های میانی، برای مثال حدود یک یا دو متر، در این عینک ها تعبیه نمی شود. مهمترین ایرادی که در این عینک ها وجود دارد نامناسب بودن ظاهر عدسی و همچنین پرش تصویر در محل «خط مجزا کننده قسمت دور و نزدیک عینک» هست. به همین جهت خیلی از بیماران استفاده از عینک های تدریجی را به این عینک ها ترجیح می دهند.

۳- عینک تدریجی (Progressive):
این عینک ها درواقع مولتی فوکال یا چندکانونه هستند و برای واضح شدن دید دور، دید میانی و دید نزدیک در یک عینک واحد استفاده می شوند. در ظاهر این عینک ها، برخلاف عینک های دو کانونه یا دو دید هیچ گونه علامت و مشخصه ظاهری بر روی عدسی وجود ندارد و ظاهر عدسی کاملا یکدست و یکنواخت است و ایرادات مربوط به عینک های دو کانونه در این عینک ها به طور کامل رفع شده است. بنابراین عینک های تدریجی بهترین انتخاب برای کسانی هستند که نیاز به عینک دور و عینک نزدیک دارند و با استفاده از این نوع عینک ها از داشتن دو عینک مجزا بی نیاز می شوند. مهمترین نکته در عینک های تدریجی، انتخاب عدسی مناسب، طراحی دقیق عدسی و ساخت دقیق آنها می باشد.

۴-عینک منشوری (Prismatic):
این عینک ها برای اصلاح انحراف چشم مورد استفاده قرار می گیرند. عینک های تخصصی برای اصلاح انحراف آشکار و انحراف مخفی چشم هستند. وظیفه عدسی های منشور تغییر جهت حرکت نور ورودی به چشم می باشد که از این طریق باعث می شود مشکلات مربوط به انحراف چشم خصوصاً دوبینی، خستگی چشم و سردرد رفع شود. عینک های منشوری علاوه بر اصلاح انحراف چشم، برای تغییر مشکلات ظاهری چشم نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

۵- عینک ضدخستگی (Antifatigue):
این عینک ها به طور تخصصی برای رفع خستگی چشم در حین انجام کارهای نزدیک مانند مطالعه، موبایل و کامپیوتر، طراحی می شوند. عدسی مربوط به این عینک ها طوری طراحی می شود که نمره کمکی نزدیک در قسمت پایین عدسی تعبیه می شود وقتی که فرد به فاصله های نزدیک مانند صفحه موبایل نگاه می کند بخشی از کار عدسی چشم و عضلات تطابقی چشم، توسط نمره ی کمکی عدسی عینک جبران می شود و از این طریق خستگی چشم بیمار کاهش می یابد. این نوع عدسی ها برای کاربران کامپیوتر، کارمندان، حسابداران، دانشجویان و دانش آموزان و تمام کسانی که روزانه بیشتر از ۲ ساعت کار چشمی در فاصله نزدیک دارند یک گزینه عالی به حساب می آیند.

۶- عینک اداری (Office):
این عینک ها برای واضح کردن دید میانی (فاصله مانیتور کامپیوتر) و دید نزدیک (فاصله کتاب و موبایل) در یک عینک واحد طراحی می شوند. گزینه عالی برای کارمندان بالای ۵۰ سال هستند. در افرادی که به سن ۵۰ سالگی می رسند و به طور همزمان نیاز به دیدن فاصله های نزدیک (حدود ۳۰ الی ۴۰ سانتی متر) و فاصله های میانی (حدود ۵۰ تا ۸۰ سانتی متری) دارند – برای مثال کسانی که همزمان هم کار کامپیوتری دارند و هم نیاز به خواندن و نوشتن معمولی دارند – امکان دیدن این دو فاصله با یک عینک مطالعه معمولی وجود نخواهد داشت. برای حل این مشکل در افراد بالای ۵۰ سال، عینک های اداری بهترین گزینه خواهد بود و با طراحی خاصی که در این عینک ها به کار گرفته می شود فاصله های ۳۰ سانتی متر تا ۸۰ سانتی متر برای بیمار در یک عینک واحد واضح می گردد.

۷- عینک پولاریزه (Polarized):
این عینک ها برای حذف نورهای اضافی بازتاب شده از سطوح اطراف مثل کف زمین، برف، سطح ماشین ها و ساختمانها و …طراحی می شوند که دید بسیار راحت و عالی را فراهم می کنند. نور هایی که از سطوح اطراف و پیرامون ما مانند سطح خیابان یا سطح میز یا سطح ساختمان ها و ماشین ها بازتاب می شوند اصطلاحاً نورهای پلاریزه هستند و با استفاده از عینک های پلاریزه از ورود این نور های اضافی و اذیت کننده به چشم جلوگیری می شود. همین خاصیت باعث می شود دید بدون بازتاب و بسیار راحتی را برای ما فراهم کند. قطعاً توصیه می شود تمام کسانی که میخواهند از عینک های آفتابی استفاده کنند ترجیحاً از عدسی های پلاریزه برای عینک خود سفارش داده و از دید خوب لذت ببرند.

۸- عینک فتوکرومیک و ترانزیشن (Photochromic and Transition):
این عینک ها برای جذب نورهای فرابنفش و مرئی ساطع شده از آفتاب مورد استفاده قرار می گیرند. عدسی های این نوع عینک ها در محیط های آفتابی تیره می شوند و در شب و محیط های غیرآفتابی عدسی روشن و شفاف می شود. هر چقدر تابش نور آفتاب شدید تر باشند میزان تیرگی عدسی عینک نیز بیشتر خواهد بود و هر چقدر شدت نور آفتاب کمتر باشد عدسی به میزان کمتری تیره خواهد شد. یکی از عوامل مهم در میزان تیره شدن این عدسی ها دمای هوا می باشد. عدسی های فتوکرومیک در هوای سرد تیرگی بیشتری به خود می گیرند اما هرچه هوا گرمتر باشد میزان تیرگی آنها در شرایط نور کمتر اتفاق می افتد، این ویژگی در عدسی های ترانزیشن خیلی مشهود نمی باشد. عدسی های ترانزیشن نسل جدیدی از عدسی های تیره شونده هستند که کیفیت و تکنولوژی بالاتری نسبت به فتوکرومیک دارند و مهمترین تفاوت آنها با عدسی های فتوکرومیک در این است که در شرایط آفتابی خیلی سریع تیره می شوند و در شرایط غیر آفتابی با سرعت از حالت تیره خارج می شوند. بنابراین سرعت تغییر رنگ آنها خیلی بیشتر از دسته های فتوکرومیک میباشد با داشتن یک عینک فتوکرومیک یا ترانزیشن، در واقع انگار شما همزمان هم عینک طبی و هم عینک آفتابی دارید و همیشه در هر شرایط در روز یا شب میتوانید از این عینک استفاده کنید.

۹- عینک پریفرال دیفوکوس (Peripheral defocus)
این عینک ها برای متوقف کردن پیشرفت ضعیفی چشم مورد استفاده قرار می گیرند. با تجویز این عینک پیشرفت نزدیک بینی متوقف می شود و شماره چشم بالاتر نمیرود. این عینک ها که با تکنولوژی های جدید و پیشرفته تولید عدسی طراحی می شوند نمره های متفاوتی را در قسمت مرکزی و اطراف عدسی برای بیمار فراهم می کنند. با استفاده از این عینک ها چینش کانون ها در شبکیه چشم بیمار به طوری اتفاق می افتد که دستور افزایش نمره چشم توسط مغز متوقف میشود و نمره ضعیفی چشم بیمار (نوع نزدیک بینی) ثابت می ماند. استفاده از این عینک ها تاثیر بسیار زیادی در پایین نگه داشتن میزان نزدیک بینی چشم دارد می‌تواند نابینایی ناشی از نزدیک بینی را به طور قابل توجه کاهش دهد. خوشبختانه تکنولوژی تولید این عدسی ها در ایران نیز موجود شده است و نتایج خیلی خوبی را در بیمارانی که از این عدسی استفاده میکنند شاهد هستیم.

۱۰- عینک های ایمنی و محافظ (Safety and Protective):
این عینک ها با هدف محافظت و مراقبت از چشم ها در مقابل اشیا پرتاب شونده یا گرده های موجود در محیط یا حتی بخارات و گازهای سمی یا جامدات و مایعات معلق در محیط طراحی و تولید می شوند، که با توجه به نوع خطر احتمالی و نوع محیط شغلی بیمار، انواع خاصی از این عینک ها برای بیمار توصیه می شود. در برخی از این عینک ها امکان ورود حتی گازها و مایعات نیز به سطح نزدیک به چشم وجود ندارد و در برخی دیگر از این عینک ها صرفاً از ورود جامدات و ذرات خطرناک جلوگیری می شود. به طور کلی قسمت عدسی این نوع عینک ها از مواد نشکن تولید می شود تا بتواند در مقابل ضربات مقاومت نشان دهد. برای تمامی که شغل های پرخطر مانند تراشکاری، فلزکاری، جوشکاری، کار در معادن، کار در آزمایشگاه های صنعتی و غیره دارند توصیه می شود از عینک های مناسب محافظتی استفاده کنند.

۱۱- عینک کازمتیک (Cosmetic):
این عینک ها با هدف اصلاح مشکلات ظاهری صورت و چشم ها برای بیماران تجویز می شود که می تواند انواع خاصی از عینک های تک دید و یا منشوری و یا آستیگماتیک باشد که طوری تجویز می شوند که نقص ظاهری چشم بیمار را پوشش دهند. برای مثال اگر در یک بیمار یک چشم پروتز مصنوعی باشد آن چشم بیمار کوچکتر از چشم مقابل دیده می شود برای رفع این اختلاف اندازه ظاهری بین دو تا چشم می توانیم عینکی تجویز کنیم که از پشت آن عینک، هر دو چشم بیمار به یک اندازه دیده می شوند، این نوعی از اینکه های کازمتیک به حساب می‌آید.

برای بیمارانی که یک چشم شان نسبت به چشم دیگر بالاتر قرار گرفته یا پایین تر است یا رنگ دو چشم کمی متفاوت است یا اندازه چشم ها متفاوت است و یا هرگونه اختلاف ظاهری با هم دارند می توانیم از اینکه ها استفاده کنیم.

۱۲- عینک آفتابی و فیلترکننده نور (Light filtering & Sunglasses):
عدسی های مربوط به این نوع عینک ها در رنگ های مختلف، با تیرگی های مختلف، آماده می شوند که رنگ عدسی بر اساس نیاز بیمار تعیین می شود. رنگ هایی مانند خاکستری، قهوه ای، سبز، سبز خاکستری، صورتی، آبی، بنفش، زرد، نارنجی، قرمز و غیره در این عدسی ها می تواند مورد استفاده قرار گیرد. در هر کدام از این رنگ ها، بخشی از نور های ورودی به چشم فیلتر می شود که این فیلترینگ نور با هدف مشخص می تواند انجام شود. از این عینک ها هم برای محافظت معمول و روزمره از چشم به صورت عینک آفتابی یا همان عینک های دودی استفاده می شود و هم اینکه انواع خاصی از این عینک ها با نوع رنگ و تیرگی مشخص می تواند در بیماری های مختلف چشمی مانند بیماری شب کوری یا کور رنگی یا دیگر بیماری های مربوط به شبکیه تجویز شده و مورد استفاده قرار گیرد. اصولا تعیین نوع عدسی، نوع رنگ و میزان تیرگی آن عدسی نیاز به تجویز متخصصین اپتومتری خواهد داشت تا عینک بتواند کارایی حفاظتی لازم را داشته باشد. استفاده از عینک های فیلترینگ نور و آفتابی به طور مرتب می تواند از ابتلا به انواع بیماری های چشمی در سنین بالای ۵۰ سال از جمله آب مروارید، کدورت قرنیه، ناخنک، پینگوکولا زوال شبکیه‌ و زوال ماکولا جلوگیری کند.

خوشبختانه تمامی عینک های تخصصی در لابراتوار عینک سازی تخصصی واقع در کلینیک دکتر اسهرلوس قابل طراحی و ساخت هستند. با بهره گیری از از بهترین تجهیزات و به روزترین تکنولوژی های عدسی و عینک، بهترین خدمات عینک سازی به طور تخصصی در کلینیک ما ارائه می شود. شما عزیزان می توانید با مراجعه به کلینیک تخصصی ما معاینات دقیق چشمی خود را انجام داده و سپس در همین جا اقدامات مربوط به طراحی و ساخت عینک خود را به طور کامل به انجام رسانید.

واژگان کلیدی این مقاله:
عینک تک دید، عینک دید شب، عینک آفتابی، عینک ضد نور، عینک ضدبازتاب، عینک فتوکرومیک، عینک رنگی، عینک ترانزیشن، عینک دودی، عینک ری بن، عینک اورجینال، عینک قیمت مناسب، عینک ارزان, عینک پولاریزه, عینک زیبایی، عینک کازمتیک، عینک منشوری، عینک تدریجی، عینک پروگرسیو، عینک چند دید، عینک دو دید، عینک سه دید، عینک دوکانونه، عینک سه کانونه، عینک چندکانونه، عینک مانیتور، عینک رانندگی، عینک ایمنی، عینک محافظ، عینک نشکن، عینک کودک، عینک مایوپیا، عینک پریفرال دیفوکوس، عینک ضدخستگی، عینک اداری، عینک بلوکنترل، عینک آنتی رفلکس، عینک کامپیوتر، عینک صورتی، عینک شب کوری، عینک کوررنگی، عینک دید شب، عینک انحراف